| Đây cũng là bài viết thuộc bộ bài viết chia sẻ đầy đủ nhất về 7 thói quen hiệu quả, nếu bạn đang tìm hiểu về cách phát triển bản thân, đừng bỏ qua bài viết này nhé! |
Trong bài viết này, AYP sẽ mang đến cho bạn một cái nhìn sâu sắc nhất về tinh thần chủ động, những giá trị cũng như cách thực hành thói quen chủ động một cách hiệu quả. Do đó bài viết sẽ khá dài và nếu bạn muốn tìm hiểu một khía cạnh chi tiết thì hãy tham khảo mục lục ngay bên dưới nha.
Chúng ta cùng bắt đầu nào!
Sự chủ động là một đặc điểm tính cách và kỹ năng quan trọng thể hiện qua khả năng tự giác hành động mà không cần sự thúc đẩy hay nhắc nhở từ bên ngoài. Người có tính chủ động sẽ tự sắp xếp và thực hiện công việc một cách tự nguyện, dựa trên ý chí và động lực nội tại của bản thân.
Tính chủ động không chỉ giúp bạn hành động nhiều hơn nói, mà còn thúc đẩy sự phát triển toàn diện về tinh thần, thể chất và trí tuệ. Nó được thể hiện thông qua việc chủ động tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề, vượt qua thử thách và luôn hướng về phía trước. Người chủ động thường có khả năng nhận biết và nắm bắt cơ hội tốt hơn, từ đó tạo ra nhiều cơ hội phát triển cho bản thân và sự nghiệp.
Sự chủ động là gì?
Sự chủ động còn giúp bạn phát triển tư duy sâu sắc và sáng tạo hơn. Nó khuyến khích việc tự hoàn thiện bản thân và không ngừng học hỏi. Trong tiếng Anh, tính chủ động được gọi là "initiative", nhấn mạnh vào khía cạnh sáng kiến và sự sáng tạo trong cách tiếp cận vấn đề.
Quan trọng là, bạn hoàn toàn có thể rèn luyện tính chủ động từ những việc nhỏ nhất trong cuộc sống hàng ngày (AYP có chia sẻ ở bên dưới). Bằng cách thực hành liên tục, tinh thần chủ động sẽ dần trở thành một thói quen tự nhiên, giúp bạn tự tin hơn trong việc đối mặt với thách thức và tạo ra những thay đổi tích cực trong cuộc sống.
Nếu bạn là một người chủ động thì bạn chắc chắn sẽ có một vài đặc điểm trong những mô tả bên dưới:
Đặc điểm nhận diện một người chủ động
AYP tin tưởng mạnh mẽ rằng, sự chủ động là một phẩm chất rất quan trọng, không chỉ đối với những người đang hướng tới thành công mà còn cho tất cả những ai mong muốn có một cuộc sống có ý nghĩa và đáng sống.
Nhà văn Steve Backley đã phân loại con người thành ba nhóm: (1) những người làm cho mọi thứ xảy ra, (2) những người xem mọi thứ xảy ra, (3) và những người hỏi chuyện gì đã xảy ra. Rõ ràng, nhóm đầu tiên - những người chủ động - là nhóm có khả năng tạo ra tác động lớn nhất đối với cuộc sống của họ và thế giới xung quanh.
Chúng ta cần sự chủ động vì nó giúp ta:
Quan trọng hơn, sự chủ động là dấu hiệu của việc ta đã thực sự làm chủ cuộc đời mình. Trong 18 năm đầu đời, ta có thể chỉ là hành khách trên chiếc xe do cha mẹ lái. Nhưng khi trưởng thành, ta phải tự mình cầm lái và điều khiển cuộc đời mình tới đích. Đây chính là thời điểm sự chủ động trở nên cực kỳ quan trọng.
Dù mục tiêu của bạn là gì, dù bạn định nghĩa thế nào về một cuộc đời đáng sống, sự chủ động sẽ giúp bạn đạt được điều đó. Nó không chỉ là chìa khóa để thành công trong sự nghiệp mà còn là công cụ để xây dựng một cuộc sống có ý nghĩa, theo cách mà bạn mong muốn. Vì vậy, hãy trở thành người làm cho mọi thứ xảy ra, chứ không phải là người chỉ xem hoặc hỏi về những gì đã xảy ra.
Tại sao ta lại cần sự chủ động
Tinh thần chủ động sẽ giúp bạn xác định rõ ràng mục tiêu và tạo ra lộ trình phát triển cho bản thân. Khi bạn chủ động lên kế hoạch cho tương lai, bạn sẽ biết mình đang đi đâu và cần làm gì để đạt được mục tiêu đó.
Điều này không chỉ giúp bạn tránh lạc hướng mà còn mang lại động lực để kiên trì và vượt qua những thử thách. Lộ trình rõ ràng cùng với sự kiên trì là yếu tố then chốt giúp bạn tiến xa hơn trong sự nghiệp và cuộc sống.
Một điều chắc chắn rằng, người chủ động thường có kỹ năng giải quyết vấn đề tốt hơn. Khi đối mặt với khó khăn, họ không né tránh mà nhanh chóng phân tích tình huống, tìm ra nguyên nhân và đề xuất các giải pháp hiệu quả.
Với sự chủ động, bạn sẽ luôn sẵn sàng trước mọi thử thách và biến khó khăn thành cơ hội để phát triển. Từ đó, bạn có thể ứng phó với các tình huống bất ngờ và giữ vững tinh thần bình tĩnh, tự tin. Điều này sẽ khiến bạn trở thành một người đáng tin cậy hơn rất nhiều.
Chủ động không chỉ giúp bạn trong công việc mà còn trong việc xây dựng và duy trì các mối quan hệ xã hội chất lượng.
Người chủ động thường có xu hướng giao tiếp tốt, biết lắng nghe và chia sẻ, từ đó tạo ra những mối quan hệ bền vững và chất lượng. Họ cũng chủ động tìm kiếm và mở rộng mạng lưới quan hệ, điều này không chỉ giúp ích trong công việc mà còn mang lại sự hỗ trợ và động viên từ cộng đồng xung quanh.
Người chủ động luôn sẵn sàng thử nghiệm và tìm kiếm những cách làm mới, không ngại thay đổi và đổi mới.
Tinh thần chủ động sẽ thôi thúc bạn tiên phong trong việc áp dụng những ý tưởng sáng tạo, từ đó giúp nâng cao hiệu quả công việc và mang lại những kết quả đột phá. Sự sáng tạo này không chỉ làm cho công việc của bạn trở nên thú vị hơn mà còn đóng góp vào sự phát triển chung của môi trường xung quanh bạn.
Sự chủ động mang lại cảm giác kiểm soát và làm chủ cuộc sống, giúp bạn cảm thấy hài lòng và ý nghĩa hơn với những gì mình đạt được. Khi bạn chủ động theo đuổi mục tiêu và hoàn thành công việc, bạn sẽ cảm thấy tự tin và hạnh phúc hơn. Điều này không chỉ cải thiện chất lượng cuộc sống mà còn giúp bạn có một cái nhìn tích cực và lạc quan hơn về tương lai.
Lợi ích của tinh thần chủ động
Chúng ta đã nhìn thấy nhiều giá trị tích cực mà sự chủ động mang lại cuộc sống của chúng ta, và vẫn còn nhiều giá trị chưa được liệt kê khác. Tuy nhiên, không khó để chúng ta nhìn thấy rất nhiều trường hợp những người xung quanh ta bị mắc kẹt trong một cuộc sống rất bị động, “tù túng”.
Vậy thì có điều gì đủ sức nặng mà có thể cản trở chúng ta trở nên tốt hơn?
Lộ trình chi tiết rèn luyện sự chủ động
CAD tin rằng sự chủ động không phải là một phẩm chất bẩm sinh mà là kỹ năng có thể rèn luyện qua thời gian. Phát triển tính chủ động là một quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn và nỗ lực liên tục, và bạn cũng sẽ cần có một lộ trình rõ ràng để bạn có thể dễ dàng bám theo.
Dưới đây là lộ trình được AYP thiết kế để giúp bạn từng bước xây dựng và củng cố tính chủ động của mình. Hãy theo dõi từng bước và luôn nhớ rằng, mỗi tiến bộ nhỏ đều là một bước tiến lớn trên con đường trở thành phiên bản chủ động hơn của chính mình bạn nha.
Bước đầu tiên trong việc rèn luyện sự chủ động là phát triển khả năng tự nhận thức, bạn hãy bắt đầu bằng cách:
Khả năng tự nhận thức sẽ có cho phép luôn ở trạng thái tỉnh táo để có thể đưa ra những quyết định sáng suốt, đây chính là nền tảng cho sự chủ động thành hình trong bạn.
Hẳn là bạn rất quen thuộc với “sự trì hoãn” rồi phải không? Đừng lo lắng, theo thống kê thì có đến 95% người trên thế giới có thói quen trì hoãn, chỉ là mỗi người có mỗi mức độ trì hoãn khác nhau và cách chúng ta sử dụng sự trì hoãn đó như thế nào.
Điều đó có nghĩa là trì hoãn không phải 100% là điều xấu, hiểu về nó một cách đúng đắn thì bạn có thể xem sự trì hoãn như một công cụ và cách chúng ta sử dụng công cụ sẽ quyết định ngược lại chất lượng cuộc sống của chúng ta.
Xét về khía cạnh trì hoãn tiêu cực mà chúng ta vẫn thường đề cập lâu nay thì thói quen trì hoãn chính là kẻ thù lớn nhất của sự chủ động. Nghe thì tưởng chừng như rất khó để giải quyết nó, nhưng thực tế lại không khó đến vậy.
Khi đề cập đến việc khắc phục sự trì hoãn thì chúng ta thường nghe đến những thứ như Pomodoro, to-do list, chia nhỏ công việc,... đây là những công cụ hiệu quả giúp bạn khắc phục, nhưng chỉ là ở phần ngọn. Nếu bạn không hiểu căn nguyên của vấn đề thì sớm hay muộn thì thói quen này cũng sẽ lại tìm đến với bạn.
Lộ trình chi tiết rèn luyện sự chủ động
Nếu tự nhận thức là nền tảng của sự chủ động thì tinh thần tự kỷ luật chính là khung sườn để sự chủ động được phát triển bên trong bạn, bởi vì trong những lúc khó khăn và chán nản nhất thì sự tự kỷ luật chính là thứ giúp bạn kiên trì với lý tưởng và mục tiêu của bản thân.
Do đó tinh thần tự kỷ luật phải là một trong những thứ mà bạn phải ưu tiên rèn luyện và xây dựng cho mình. Sau đây là một số gợi ý về cách rèn luyện:
Tư duy tích cực không chỉ là chìa khóa giúp bạn duy trì động lực và sự chủ động, mà còn giúp bạn giữ vững niềm tin vào bản thân và sẵn sàng đối mặt với khó khăn. Bởi vì tư duy tích cực sẽ giữ cho tinh thần của bạn ở trạng ở trạng thái tốt nhất, từ đó giúp bạn luôn sẵn sàng với mọi kế hoạch, mục tiêu hay những việc việc bất ngờ ập đến.
Vì sao tư duy phản biện giúp bạn chủ động hơn? Bởi vì thói quen tư duy này sẽ giúp bạn luôn nhìn nhận những sự việc / vấn đề xung quanh mình một cách thấu đáo và khách quan, để bạn có thể chủ động hơn trong việc giải quyết vấn đề và ra quyết định.
Để phát triển tư duy phản biện, bạn hãy:
Lộ trình chi tiết rèn luyện sự chủ động
Trong một thế giới luôn thay đổi như hiện tại, kỹ năng thích ứng nhanh là vô cùng quan trọng và cần thiết, bởi vì việc nhanh chóng thích nghi với tình huống / hoàn cảnh / môi trường sẽ giữ cho bạn không rơi vào tình thế bị động hoặc khó xử. Hãy:
Cùng với kỹ năng thích ứng nhanh, sự linh hoạt sẽ giúp bạn duy trì tính chủ động ngay cả khi đối mặt với những tình huống không lường trước được. Sự linh hoạt sẽ giúp bạn điều chỉnh kế hoạch và phương pháp làm việc một cách kịp thời để có thể đạt được hiệu quả cao nhất.
Để tập luyện cho bản thân trở nên linh hoạt hơn, bạn hãy:
Sự linh hoạt sẽ giúp bạn nhanh chóng điều chỉnh và duy trì sự chủ động trong công việc và cuộc sống.
Lộ trình chi tiết rèn luyện sự chủ động
Chúng tôi có thể khẳng định rằng giữa tinh thần chủ động và sự thành công có mối quan hệ chặt chẽ và không thể tách rời, bởi vì những hành vi xuất phát từ sự chủ động sẽ tạo ra tiền đề vững chắc giúp bạn chạm đến mục tiêu và thành công ở trong bất kỳ khía cạnh nào. Chúng ta hãy cùng xem xét 3 điều sau.
Có thể thấy, sự chủ động tạo nên một vòng lặp phát triển tích cực cho bạn, bắt đầu từ việc tạo ra / nắm bắt cơ hội, sau đó là đạt được thành quả tốt, và từ đó lại sinh ra những cơ hội mới cho bạn. Chỉ cần bạn dám hành động thì chắc chắn một ngày không xa bạn sẽ sớm nhận lại được kết quả mà bạn luôn mong muốn.
Tinh thần chủ động và sự thành công
Mặc dù sự chủ động mang lại nhiều lợi ích to lớn thật đây, nhưng bạn cũng cần nhớ rằng nếu bạn không sử dụng đúng cách hoặc lạm dụng quá mức thì tác dụng sẽ hoàn toàn ngược lại. Hiểu rõ những điều này thì AYP tin rằng bạn sẽ rèn luyện tính chủ động một cách cân bằng và hiệu quả hơn.
Sự chủ động quá mức có thể dẫn đến tình trạng thiếu kiểm soát. Khi quá đà trong việc tự quyết định và hành động, bạn có thể bỏ qua ý kiến của người khác, do đó bạn sẽ bị thiếu góc nhìn và không cân nhắc kỹ lưỡng. Điều này có khả năng sẽ dẫn đến quyết định sai lầm hoặc mâu thuẫn trong công việc và các mối quan hệ cá nhân của bạn.
Chủ động không có nghĩa là làm mọi việc một mình. Khi cố gắng tự mình giải quyết tất cả, bạn rất dễ rơi vào tình trạng áp lực và căng thẳng. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần và thể chất của bạn, kết quả là làm giảm hiệu suất và sự hài lòng trong công việc của bạn.
Một người quá chủ động quá mức có thể trở nên độc lập đến mức thiếu hợp tác với đồng đội, trong khi sự hợp tác và giao tiếp hiệu quả là rất quan trọng trong môi trường làm việc nhóm. Nếu bạn không biết cách chia sẻ công việc, giao tiếp và lắng nghe ý kiến của người khác, bạn có thể làm giảm hiệu quả làm việc của cả nhóm đó.
Khi quá chủ động, bạn có thể dễ dàng nhận quá nhiều trách nhiệm và nhiệm vụ cùng một lúc. Điều này dẫn đến sự chồng chéo và mất trật tự trong công việc, khiến bạn không thể tập trung và hoàn thành tốt từng nhiệm vụ riêng lẻ. Kết quả là, hiệu quả công việc bị giảm sút và mục tiêu không đạt được như mong đợi.
|
Tóm tắt lại, sự chủ động là một yếu tố quan trọng giúp bạn thành công nhưng cần phải được rèn luyện một cách cân bằng và hợp lý. Bạn hãy lắng nghe ý kiến từ người khác nhiều hơn, biết cách chia sẻ công việc và kiểm soát tốt thời gian của mình. Bằng cách đó, bạn sẽ phát huy tối đa lợi ích của tính chủ động mà không gặp phải những hạn chế và mặt trái. Hãy nhớ rằng, thành công không chỉ đến từ sự nỗ lực cá nhân mà còn từ sự hợp tác và hỗ trợ của mọi người xung quanh. |
Lưu ý hạn chế và mặt trái của sự chủ động
Và trên đây là toàn bộ những thông tin về chủ đề thói quen 1 - sự chủ động - trong 7 thói quen hiệu quả của tác giả Stephen Covey. AYP tin rằng cẩm nang này đã giúp bạn giải đáp được câu hỏi “chủ động là gì?” một cách tường minh nhất.
Nếu bạn đang tìm kiếm môi trường thực hành thói quen chủ động thì khóa học Awaken Your Power rất có thể là điều mà bạn đang tìm kiếm. Để chúng tôi giới thiệu rõ hơn 1 chút nhé!
| Awaken Your Power là khóa học được thiết kế dựa trên 7 thói quen hiệu quả nhưng đã được học viện AYP tối ưu hơn nhiều để phù hợp nhất cho các bạn trẻ Việt. Chúng tôi tự hào vì khóa học này đã giúp hơn 20.000 học viên của AYP vượt qua những rào cản để tìm lại ý nghĩa cuộc sống và thành công theo định nghĩa của riêng mình. Hãy tìm hiểu và liên hệ để AYP tư vấn kỹ hơn cho bạn nhé! |
Thân mến,
Học viện AYP.